Quy định về đội mũ bảo hiểm như thế nào? Lỗi không đội mũ bảo hiểm bị phạt bao nhiêu tiền? Hay cách đội mũ bảo hiểm đúng cách ra sao? Và còn rất nhiều thắc mắc khác liên quan đến vấn đề này.
Nếu không hiểu rõ sẽ khiến bạn có nguy cơ bị xử phạt nặng và ảnh hưởng đến chính sự an toàn của bản thân. Tất cả những thắc mắc trên sẽ được tôi giải đáp ngay sau đây dựa theo các văn bản và nghị định được ban hành.
Trong bài viết này, tôi sẽ giúp bạn nắm bắt chính xác các quy định cũng như mức phạt khi không đội mũ bảo hiểm, đồng thời tuân thủ luật giao thông để di chuyển sao cho an toàn nhất.
- Quy định chung về đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông
- Những đối tượng sẽ bị xử phạt khi không đội mũ bảo hiểm?
- Hiện nay mức phạt không đội mũ bảo hiểm là bao nhiêu?
- Đội mũ bảo hiểm nhưng vẫn bị xử phạt trong trường hợp nào?
- Đội mũ bảo hiểm thời trang có bị phạt không?
- Hướng dẫn cách đội mũ bảo hiểm chuẩn nhất
- Một số câu hỏi thường gặp
1Quy định chung về đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông
Căn cứ vào Khoản 2, Điều 30 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định: “Người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách.” Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 31 Luật này cũng có quy định sau: Người điều khiển và người ngồi trên xe đạp máy phải đội mũ bảo hiểm cài quai theo đúng quy cách.
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, những đối tượng sau đây tham gia giao thông bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm:
- Người điều khiển mô tô, xe gắn máy.
- Người điều khiển xe đạp máy, xe đạp điện.
- Người được chở trên xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện, các loại xe tương tự xe mô tô, các loại xe tương tự xe gắn máy, xe đạp máy, xe đạp điện.
Đặc biệt, Nghị định trên cũng loại trừ xử phạt lỗi không đội mũ bảo hiểm trong những trường hợp sau:
- Chở người bệnh đi cấp cứu;
- Chở trẻ em dưới 06 tuổi;
- Phải áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật.

2Những đối tượng sẽ bị xử phạt khi không đội mũ bảo hiểm?
Chủ phương tiện điều khiển xe mô tô, gắn máy, xe đạp máy hay xe đạp điện sẽ bị xử phạt nếu:
- Bản thân không thực hiện đội mũ bảo hiểm.
- Chở người ngồi sau không đội mũ bảo hiểm theo quy định.
Đồng thời, người ngồi sau xe mô tô, xe gắn máy, xe đạp máy, xe đạp điện cũng sẽ bị xử phạt nếu bản thân họ không đội mũ bảo hiểm. Vì vậy, không phải chỉ người điều khiển phương tiện giao thông mới bị xử phạt như chúng ta vẫn nghĩ mà cả người ngồi sau nếu không chấp hành vẫn sẽ bị tiến hành xử lý.

3Hiện nay mức phạt không đội mũ bảo hiểm là bao nhiêu?
Mức phạt của lỗi vi phạm này sẽ được giải đáp thắc mắc đó thông qua Nghị định số 123/2021/NĐ-CP sửa đổi, thay thế, bổ sung một số điều trong Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng. Nghị định có hiệu lực thi hành từ 1/1/2022 với nội dung cụ thể như sau:
Điểm b, Khoản 4, Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP nêu rõ người điều khiển xe mô tô, xe máy, xe đạp máy (bao gồm xe đạp điện), xe máy điện sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với những hành vi sai phạm sau:
- Không đội mũ bảo hiểm cho người đi xe gắn máy, mô tô hoặc đội mũ bảo hiểm nhưng không cài quai đúng quy cách khi điều khiển xe tham gia giao thông trên đường bộ.
- Chở người ngồi trên xe không đội mũ bảo hiểm hoặc đội không cài quai đúng quy cách, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 6 tuổi và phải áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật.
Đồng thời, Nghị định 123/2021/NĐ-CP cũng bãi bỏ điểm i, k khoản 2 Điều 6 của Nghị định 100/2019/NĐ-CP về việc phạt tiền từ 200.000 đến 300.000 đồng đối với hành vi không đội mũ bảo hiểm khi đi mô tô, xe gắn máy trên đường.
Hành vi không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông sẽ bị phạt tiền từ 400.000 đến 600.000 đồng, tăng gấp đôi so với quy định trước đó. Đối với trường hợp cả người điều khiển xe và người ngồi sau đều vi phạm lỗi không đội mũ bảo hiểm theo đúng quy định sẽ bị phạt hành chính với tổng mức phạt vi phạm là 800.000 - 1.200.000 đồng.

4Đội mũ bảo hiểm nhưng vẫn bị xử phạt trong trường hợp nào?
Người điều khiển xe gắn máy, mô tô, xe đạp máy, xe đạp điện cùng những hình thức xe tương tự có đội mũ bảo hiểm nhưng vẫn rơi vào nguy cơ bị xử phạt hành chính như lỗi không đội mũ bảo hiểm nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
- Đội mũ bảo hiểm không cài quai an toàn hoặc cài quai sai quy cách (sẽ được xếp cùng với nhóm xử phạt đội mũ bảo hiểm không đúng quy cách)
- Sử dụng loại mũ bảo hiểm không phải dành cho phương tiện mô tô, xe máy.

5Đội mũ bảo hiểm thời trang có bị phạt không?
Quy định về mũ bảo hiểm đạt chuẩn là như thế nào được thể hiện chi tiết trong Văn bản hợp nhất 18/VBHN-BKHCN năm 2015 hợp nhất Quyết định ban hành và thực hiện “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” của Bộ Khoa học và Công nghệ. Đối với thắc mắc rằng đội mũ bảo hiểm thời trang liệu có bị xử phạt hành chính không? Tôi xin giải đáp thực tế chưa có quy định cụ thể nào về việc xử phạt hành chính đối với mũ bảo hiểm thời trang.
Tuy nhiên, những loại mũ thời trang này, phần lớn đều là những sản phẩm kém chất lượng. Các bộ phận của mũ như vỏ, lớp chống xung động có cấu tạo chưa tốt, không đảm bảo được tính năng bảo vệ khi va chạm. Do đó, vì sự an toàn của bản thân và gia đình nên lựa chọn các loại mũ bảo hiểm tốt, có nguồn gốc rõ ràng, chứng nhận đạt chuẩn và tem mác kiểm định đầy đủ.

6Hướng dẫn cách đội mũ bảo hiểm chuẩn nhất
Mũ bảo hiểm có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng mỗi người khi tham gia giao thông. Tuy vậy, không phải ai cũng biết cách đội mũ bảo hiểm đúng quy tắc an toàn. Dưới đây là gợi ý cho bạn về các bước hướng dẫn đội mũ bảo hiểm đúng cách.
- Bước 1:
Đầu tiên, khi mua nón bảo hiểm bạn cần chọn mua loại có kích cỡ vừa vặn với đầu. Không nên chọn nón quá rộng cũng không quá chật để đảm bảo sự thoải mái và khả năng bảo vệ. Mũ phù hợp sẽ không có cảm giác đau nhức, khó chịu hay bị đẩy về sau mà vừa vặn với đầu ở mọi khía cạnh trước, sau, hai bên và cả đỉnh đầu.
- Bước 2:
Bắt đầu đội mũ lên đầu và vành trước của nón song song với chân mày. Phần đầu nón nên cách với chân mày khoảng 2 ngón tay là đạt chuẩn.
- Bước 3:
Điều chỉnh quai nón bảo hiểm phù hợp với gương mặt bạn, sau đó cài quai nón sao cho phần mũ lót vừa khít dưới cằm. Hai bên quai nón sẽ ôm sát với thùy tai.
Lưu ý tránh để quai mũ bị xoắn bởi như vậy là không đúng chuẩn và sẽ gây đau cho người đội khi cọ xát.
- Bước 4:
Kiểm tra lại quai nón lần nữa bằng cách thực hiện đưa hai ngón tay vào giữa cằm và quai nón. Nếu đưa hai ngón tay vào vừa chứng tỏ là bạn đã đội mũ đúng cách. Không nên cài quai nón quá chật hay quá lỏng để tránh việc văng nón ra ngoài khi di chuyển và gây khó chịu.
Với các bước đơn giản trên sẽ giúp bạn biết cách đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn nhanh, gọn và chính xác. Nón bảo hiểm được đội đúng chuẩn sẽ không làm người đội mũ khó chịu, tầm nhìn và tai nghe sẽ không bị cản trở.

Lời kết: Đội mũ bảo hiểm đúng cách không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là một cách để bảo vệ bản thân và những người xung quanh khi tham gia giao thông. Hãy luôn tuân thủ những quy định này để tránh gây ra hậu quả nghiêm trọng cũng như bị xử phạt nặng. Hy vọng với những chia sẻ mà DailyXe đem đến trong bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích đến bạn.
7Một số câu hỏi thường gặp
Dưới đây là những câu hỏi thường gặp của nhiều người về đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông.
1
Thời gian sử dụng và thay mũ bảo hiểm bao lâu một lần phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thương hiệu, xuất xứ, loại mũ, tần suất sử dụng, điều kiện thời tiết tác động, cách bảo quản của người dùng,… Theo đó thời gian thay mũ bảo hiểm mới vào khoảng từ 2 đến 4 năm.
2
Không nên sử dụng mũ bảo hiểm đã qua sửa chữa. Mũ bảo hiểm là một phần quan trọng trong việc bảo vệ vùng đầu và an toàn khi lái xe. Khi mũ bảo hiểm bị hư hỏng hoặc gặp sự cố, việc sửa chữa không đảm bảo rằng mũ vẫn đáp ứng được các tiêu chuẩn an toàn ban đầu, làm mất đi tính năng an toàn và không thể đảm bảo sự bảo vệ đầy đủ.
Thay vì sử dụng mũ bảo hiểm đã qua sửa chữa, bạn nên chọn mũ bảo hiểm mới đạt chuẩn. Đồng thời tuân thủ các hướng dẫn của nhà sản xuất về việc sử dụng, bảo quản và thay thế mũ bảo hiểm theo đúng quy định. Điều này sẽ đảm bảo rằng bạn được bảo vệ tốt nhất trong trường hợp xảy ra tai nạn hoặc va chạm.
3
Theo nghị định 123/2021/NĐ-CP, người điều khiển xe đạp điện bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông. Mức phạt với hành vi không đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe đạp điện là từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng.