Hệ thống ống xả ô tô bị nứt gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như làm giảm hiệu suất, động cơ quá nóng dẫn đến hư hỏng vĩnh viễn, tốn xăng hơn hoặc hành khách có thể hít phải khí thải độc hại. Vậy đâu là dấu hiệu nhận biết ống xả bị nứt và cách khắc phục ra sao?
Nội dung được tôi tổng hợp ngay bên dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc trên một cách nhanh chóng cũng như tích lũy thêm cho mình những mẹo và kinh nghiệm hữu ích khi vận hành ô tô.
Trong bài viết này, tôi sẽ mang đến bạn những thông tin chi tiết về cấu tạo và chức năng của hệ thống ống xả, dấu hiệu nhận biết ống xả ô tô bị nứt và cách khắc phục. Đồng thời hướng dẫn vệ sinh bộ phận này sao cho đúng cách.
1Cấu tạo và chức năng của hệ thống ống xả ô tô
Ống xả ô tô là thành phần đóng vai trò quan trọng của động cơ đốt trong. Tùy vào sự sắp xếp của các xi lanh, động cơ có thể có một hoặc hai ống xả, nhận nhiệm vụ chuyển khí từ các xi lanh đến hệ thống xả. Chẳng hạn, động cơ thẳng hàng thường sẽ có một, trong khi động cơ V thì có hai. Vậy cấu tạo và chức năng của bộ phận này ra sao?
#1. Cấu tạo
Ngày nay, với sự phát triển của kỹ thuật sản xuất và chế tạo ô tô, hệ thống ống xả ngày càng được cải tiến để hạn chế khí thải thoát ra và giảm thiểu tiếng ồn khi trong quá trình di chuyển. Cấu tạo của ống xả ô tô thường bao gồm các thành phần chính là:
- Cổ góp (bộ gom khí thải): Được làm từ gang hoặc thép chịu nhiệt cao, bao gồm nhiều đường ống là các nhánh nhỏ nối với cửa xả của từng động cơ xi lanh. Chúng có nhiệm vụ thu gom khí thải từ từng xi lanh và tập trung về một đường ống duy nhất.
- Cảm biến oxy: Được gắn trên ống xả và dùng để đo lượng oxy có trong khí thải, qua đó có thể xác định thêm hoặc bớt nhiên liệu cho quá trình đốt trong.
- Bộ giảm âm: Có nhiệm vụ làm hạn chế tiếng ồn tự nhiên được tạo ra bên trong buồng đốt của động cơ. Bộ phận này thường gồm nhiều ngăn zig zag, tạo quãng đường dài hơn và làm giảm vận tốc khí thải đi qua. Nhờ vậy mà không gây tiếng ồn khi khí thải thoát ra ngoài. Bên trong bộ giảm âm có các vách ngăn và vật liệu cách âm.
- Ống xả: Chức năng chính của ống xả là kết nối tất cả các bộ phận ở trên và thực hiện đưa khí thải ra ngoài môi trường.
#2. Chức năng
Hiển nhiên tất cả chúng ta đều biết đến khả năng loại bỏ khí thải của hệ thống ống xả ô tô. Tuy nhiên, ống xả còn có thể làm được nhiều hơn thế với đa dạng chức năng như:
- Loại bỏ khí thải: Ống xả ô tô được xem như một chiếc phễu thu gom khí thải từ tất cả xi lanh và đưa chúng ra ngoài theo một con đường duy nhất. Điều này giúp giảm thiểu lượng khí độc hại, góp phần bảo vệ môi trường.
- Giảm tiếng ồn: Sau khi hoàn tất quá trình đẩy khí thải từ các động cơ xi lanh thì chúng sẽ di chuyển đến bộ giảm thanh của hệ thống ống xả ô tô. Nhờ đó mà tiếng ồn của khí thải được giảm đáng kể khi thoát khỏi ra, xe cũng hoạt động êm ái hơn.
- Cải thiện hiệu suất động cơ: Hệ thống ống xả giúp động cơ hoạt động hiệu quả hơn bằng cách giảm áp suất ngược trong buồng đốt. Nếu khí thải thoát ra ngoài càng lâu thì động cơ xe càng tốn nhiều thời gian để hấp thụ oxy và tạo ra nhiều năng lượng hơn. Do đó, khi sở hữu ống xả tốt thì động cơ sẽ hoạt động với công suất cao hơn, đem đến hiệu suất tốt nhất.
- Cải thiện mức tiêu thụ nhiên liệu: Khí thải thoát khỏi xe nhanh hơn thì càng tiết kiệm được nhiên liệu do động cơ được tự do tiếp nhận nhiều oxy hơn. Ngoài ra, các hệ thống ống xả hiện đại còn đi kèm cảm biến oxy có thể căn chỉnh lượng nhiên liệu nạp vào, giúp tiết kiệm nhiên liệu tối đa.
2Dấu hiệu nhận biết ống xả ô tô bị nứt
Tình trạng ống xả ô tô bị nứt thường xảy ra trên các mẫu xe cũ chạy lâu đã bị mòn nhiều. Hậu quả làm cho động cơ quá nóng, có thể gây ra hư hỏng vĩnh viễn. Khí thải thoát ra ngoài qua khe nứt cũng gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của mọi người xung quanh. Trong một số trường hợp, khí thải có thể xâm nhập vào bên trong cabin làm ảnh hưởng tới hành khách. Dưới đây là các dấu hiệu thường thấy của lỗi này:
1Tiếng động lạ
Hiện tượng khí thải thoát ra ngoài qua vết nứt là nguyên nhân tạo tiếng động lạ khi lái xe, chẳng hạn tình trạng ống xả ô tô nổ lụp bụp. Tùy vào áp suất mà khí thoát ra cũng như mức độ nghiêm trọng của vết nứt mà người lái sẽ nghe thấy tiếng 'rít' hoặc tiếng 'lách cách' ở khu vực ống xả. Thường thì những tiếng ồn này rõ ràng hơn khi động cơ đã nguội.
Do đó nếu bạn cảm thấy có bất kỳ điều gì nghi ngờ, hãy nâng mui xe lên, tiến hành khởi động xe và lắng nghe cẩn thận những âm thanh bất thường.
2Hiệu suất giảm
Ống xả ô tô bị nứt là nguyên nhân gây mất áp suất ngược, giảm áp suất trong hệ thống ống xả. Từ đó thời gian khí thải thoát ra ngoài càng kéo dài hơn, ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất của động cơ. Hiện tượng này thể hiện rõ nhất vào lúc xe bị hụt hơi, vận hành kém khi tăng tốc.
3Mùi khí thải
Nếu có vết nứt trong ống xả, một số khí thải độc hại có thể đi vào khoang hành khách thay vì được dẫn xuống bộ chuyển đổi xúc tác hoặc bộ lọc hạt và ra khỏi ống xả, chẳng hạn tình trạng ống xả ô tô có mùi xăng. Bạn sẽ ngửi thấy mùi khí thải nồng nặc trong cabin xe hoặc khi đứng gần xe gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe. Cần chú ý mùi này sẽ trở nên rõ rệt hơn khi không bật chế độ hút mùi trên xe.
4Tiêu hao nhiên liệu
Không chỉ bị giảm công suất động cơ đáng kể, khi ống xả ô tô bị nứt còn dẫn đến việc mất áp suất ngược còn tác động tiêu cực đến mức tiêu thụ nhiên liệu, có thể tăng theo cấp số nhân.
5Xuất hiện các vết nứt có thể nhìn thấy
Tùy vào loại xe và cách bố trí động cơ cùng các thiết bị, bạn hoàn toàn có thể tự mình kiểm tra ống xả ô tô. Thường thì các vết nứt được tìm thấy trong khu vực của các bu lông kết nối chúng với đầu xi lanh. Đây là bộ phận chịu nhiệt độ cao nhất. Nhưng mà các vết nứt nhỏ và mỏng hầu như không thể nhìn thấy bằng mắt thường, do đó bạn nên đưa xe đến các trung tâm nhờ thợ có chuyên môn để kiểm tra.
3Cách khắc phục ống xả ô tô bị nứt
Ống xả ô tô bị nứt thường là do hiện tượng rỉ sét, các vết nứt phát triển trong suốt thời gian sử dụng xe. Một số trường hợp ống xả hư hỏng quá nặng có thể không sửa chữa được mà phải thay thế toàn bộ. Ngược lại, với một số triệu chứng hư hỏng nhẹ, bạn không cần phải thay mới mà có thể khắc phục bằng các dụng cụ cầm tay thông thường.
Nếu chủ xe nhận thấy những dấu hiệu nhỏ ban đầu nhưng chưa có thời gian đến gara thì có thể khắc phục tạm bằng các bước xử lý như sau:
#1. Xác định vị trí rò rỉ
Để thực hiện bước này thì bạn cần tìm nơi đỗ xe rộng rãi, bằng phẳng, tốt nhất là trên nền bê tông để đảm bảo đủ độ chắc chắn, có thể nâng đỡ trọng lượng xe. Trước khi tiến hành kiểm tra, người lái phải đợi cho ống xả và động cơ nguội. Đặc biệt là khi hệ thống làm mát, nước làm mát xe ô tô gặp vấn đề khiến nhiệt độ động cơ tăng cao.
Bạn có thể để tay gần ống xả để cảm nhận xem còn hơi nóng tỏa ra không, hoặc chạm vào mui xe nếu vẫn còn ấm chứng tỏ cả động cơ và hệ thống ống xả đều đang tỏa nhiệt cực kỳ nóng.
Khi ống xả đã mát hơn thì kích xe lên để thực hiện kiểm tra đường ống xả có vết rỉ sét, nứt, xước hay lỗ thủng nào không. Nếu không thể tìm thấy bằng mắt thường thì hãy khởi động xe để xác định xem có vị trí rò rỉ không. Ống xả ô tô bị nứt nhẹ, vết nhỏ thì có thể vá lại bằng dụng cụ chuyên dụng còn nếu vết to và hư hỏng nặng hơn thì cần phải thay thế mới.
#2. Vá đường ống xả
Nếu tự vá, bạn cần chuẩn bị đầy đủ bộ dụng cụ cần thiết như giấy nhám, bàn chải thép, aceton, băng keo hay keo dán riêng cho ống xả ô tô. Chú ý đeo kính bảo bộ để bảo vệ mắt không bị tác động. Tiến hành chà xung quanh vết nứt bằng bàn chải để loại bỏ bụi bẩn và rỉ sét.
Dùng giấy nhám chà dọc ống xả và xung quanh chỗ bị rò rỉ để loại bỏ những bụi bẩn cuối cùng, đồng thời giúp bề mặt thép dính tốt hơn. Tiếp đến, sử dụng acetone lau lên đường ống xung quanh chỗ rò rỉ để đảm bảo bề mặt ống xả đủ sạch cho việc dán keo. Cuối cùng, dùng băng keo chuyên biệt dán xung quanh phần bị rò rỉ trên đường ống xả ô tô hoặc bôi keo dán vào vị trí rò rỉ để bịt kín vết nứt hay lỗ thủng.
#3. Thay thế bộ giảm thanh mới
Phun chất chống rỉ sét vào bu lông ống xả ô tô để loại bỏ vết rỉ và bụi bẩn khiến đai ốc bị dính chặt vào. Tiếp theo, nới lỏng đai ốc ống xả bằng cờ lê, đồng thời trượt bộ giảm thanh ra xa ống xả.
Lắp bộ giảm thanh mới vào rồi phun chất bịt ống xả vào đầu cả hai đường ống nối với bộ giảm thanh để mối nối kín, ngăn không cho khí thải rò rỉ tại đây. Sau đó, bạn chỉ cần trượt các ống xả lại vào nhau như ban đầu và lắp ốc vít lại.
Chủ xe cần lưu ý rằng đây chỉ là giải pháp tạm thời, bạn vẫn nên đem xế hộp đến các trung tâm uy tín để kiểm tra đề phòng hư hỏng ngày càng nặng ảnh hưởng đến động cơ. Những thợ máy chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm sẽ đánh giá xem vết nứt có thể sửa được hay không hoặc ống xả có thực sự cần được thay thế hay không.
Ống xả bị nứt có thể khiến động cơ bị hư hỏng vĩnh viễn, vì thế việc nhận biết được các dấu hiệu và xử lý ống xả ô tô bị nứt kịp thời là vô cùng quan trọng. Bên cạnh đó, chủ phương tiện cũng cần vệ sinh ống xả ô tô đúng cách thường xuyên để giúp tăng tuổi thọ của bộ phận này.
4Hướng dẫn vệ sinh ống xả ô tô đúng cách
Ống xả ô tô nếu không được vệ sinh đúng cách cũng có thể ảnh hưởng xấu đến chức năng của nó. Vì vậy đòi hỏi bạn cần có sự cẩn thận khi thực hiện, tránh để ống xả ô tô bị nứt. Dưới đây là những lưu ý mà bạn cần quan tâm:
#1. Chú ý vật liệu ống xả ô tô
Việc tìm hiểu và nắm bắt về đặc tính của vật liệu ống xả ô tô sẽ giúp bạn vệ sinh đúng cách, đồng thời không gây tổn hại đến ống xả. Ống xả xe ô tô thường được làm từ 2 loại vật liệu phổ biến là thép không gỉ (chuyên dụng cho hàng không vũ trụ) và thép tỷ lệ carbon thấp mạ chrome.
Với ống xả có chất liệu thép không gỉ thường có độ bền cao và khó bị nứt. Loại này còn có khả năng chống ăn mòn. Nếu bạn thường xuyên đánh bóng thì ống xả sẽ rất sạch và sáng bóng. Tuy nhiên, nhược điểm của vật liệu này là chi phí cao nên đa phần chỉ sử dụng cho các dòng xe hạng sang. Còn các dòng xe phổ thông như xe Kia Morning, Toyota Vios, Hyundai i10,... chỉ dùng loại thứ 2.
Ưu điểm của ống xả ô tô thép mạ chrome là rẻ và nhẹ hơn thép không gỉ. Còn nhược điểm là dễ biến dạng khi có ngoại lực tác động bên ngoài. Khả năng chống ăn mòn cũng thua so với loại ống xả thép không gỉ. Một số điều kiện vận hành khắc nghiệt, ống xả phải tiếp xúc nhiều với các tạp chất và muối trong bụi và bùn đất sẽ bị giảm tuổi thọ.
#2. Chuẩn bị vật dụng bảo hộ và sản phẩm vệ sinh chuyên dụng
Bạn cần chuẩn bị kỹ và đầy đủ các vật dụng cần thiết khi vệ sinh ống xả ô tô như khăn bằng sợi microfiber siêu nhỏ để lau bề mặt ở ngoài, 1 bàn chải/1 chổi hoặc 1 khăn sợi thép mảnh để làm sạch bên trong ống xả.
Ngoài ra, bạn còn phải chuẩn bị dung dịch làm sạch ống xả chuyên dụng như hỗn hợp hóa chất tẩy có chất làm sạch bề mặt kim loại, chất đánh bóng kim loại,... Bạn có thể tham khảo những người có kinh nghiệm để chọn ra dung dịch làm sạch phù hợp với chất liệu ống xả ô tô.
Một số sản phẩm vệ sinh ống pô ô tô bạn có thể tham khảo là P21S Metal Polishing Soap hay E1 Diable. Sau khi thực hiện việc chà rửa và đánh bóng hệ thống ống xả ô tô, chủ xe nên bôi thêm một ít hỗn hợp wax chuyên dụng để bảo vệ bề mặt của chi tiết này.
#3. Vệ sinh ống xả ô tô đúng cách
Đầu tiên bạn rửa một lượt bề mặt bên ngoài ống xả để loại bỏ bụi bẩn và muội than còn bám lại. Lưu ý tránh để nước lọt vào bên vào bên trong ống xả quá nhiều vì sẽ làm trục trặc động cơ. Để vệ sinh bên trong, bạn có thể dùng khăn ướt lau sạch bụi bẩn. Cách này sẽ đảm bảo an toàn hơn việc rửa trực tiếp bằng nước.
Sau đó bạn thấm dung dịch tẩy rửa ra khăn chuyên dụng, rồi chà sạch ống xả. Sử dụng bàn chải, chổi hoặc khăn sợi thép mảnh chà kỹ bên trong lòng ống. Tiếp theo, tiến hành xả lại dung dịch bằng nước sạch.
Khi đã tẩy rửa sạch ống xả, bạn chuyển sang giai đoạn đánh bóng. Trước hết bạn lấy dung dịch đánh bóng thấm vào miếng khăn mịn sạch và chà nhẹ lên bên ngoài trước, bên trong sau. Sau đó, bạn lấy khăn lau sạch lại để có độ bóng tốt nhất. Cuối cùng, bạn lấy nước xả qua một lần và chiêm ngưỡng thành quả của mình.
Cách vệ sinh ống xả ô tô không đơn giản như bạn từng nghĩ. Bởi vì nếu thực hiện không đúng sẽ làm hại cho ống xả như khiến ống xả ô tô bị nứt, trầy xước và rỉ sét. Thậm chí sẽ làm bạn tốn kém chi phí sửa chữa ống xả hoặc thậm chí là thay mới.
Có thể thấy, ống xả ô tô bị nứt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng khi vận hành xe. Do đó, mỗi chủ xe cần nắm chắc các dấu hiệu nhận biết hư hỏng để có thể khắc phục kịp thời. Nếu có bất cứ vấn đề nào cần được tư vấn và giải đáp thêm, bạn vui lòng truy cập website DailyXe hoặc liên hệ hotline để được hỗ trợ nhanh nhất.
5Một số câu hỏi thường gặp
Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về vấn đề ống xả ô tô bị nứt mà chủ xe có thể tham khảo thêm:
1
Khi nghi ngờ ống xả ô tô bị nứt, bạn nên dừng lái xe ngay lập tức để tránh nguy cơ ngộ độc khí thải và hỏa hoạn. Kiểm tra tổng quan phương tiện để nắm bắt tình hình. Nên mang xe đến gara sửa chữa uy tín để được kiểm tra và sửa chữa ống xả ô tô bị nứt. Việc tự sửa chữa có thể dẫn đến nguy hiểm nếu không được thực hiện đúng cách.
2
Ống xả ô tô bị nứt có thể khiến xe không đạt tiêu chuẩn kiểm định. Theo quy định của Việt Nam, xe ô tô có ống xả bị nứt, rò rỉ hoặc không đảm bảo độ kín sẽ không được phép lưu thông.
3
Ống xả ô tô bị nứt bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, có thể là do quá trình va đập mạnh khi va chạm với ồ gà, sỏi đá trên đường gồ ghề. Tiếp xúc với nước và muối có thể làm rỉ sét và ăn mòn ống xả theo thời gian hay nhiệt độ cao từ động cũng khiến ống xả bị nứt. Ngoài ra, lắp đặt không đúng cách tạo áp lực lên ống xả, dẫn đến nứt bộ phận này.