Lái xe đường dài, nơi người lái phải trải qua nhiều giờ liên tục ngồi sau vô lăng, những rủi ro tiềm ẩn là điều không thể bỏ qua. Bởi trong suốt hành trình, khó tránh khỏi việc xuất hiện những cơn buồn ngủ, tình trạng mệt mỏi trong cơ thể, hoặc những tình huống bất ngờ như xe máy đột nhiên chạy cắt ngang, ô tô phanh đột ngột, xe xâm phạm làn đường,...

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tính mạng của chính người lái mà còn tạo ra nguy cơ cho những người tham gia giao thông khác. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng, DailyXe sẽ chia sẻ với bạn những kinh nghiệm lái xe đường dài giúp bạn tích lũy thêm những kiến thức quý báu trong hành trình điều khiển phương tiện của mình. Đây là một trong những kinh nghiệm lái xe ô tô quan trọng mà tài xế cần nắm vững.

Trong bài viết này, DailyXe sẽ giới thiệu với bạn những kỹ năng điều khiển ô tô đường dài thiết yếu mà bạn cần thành thạo, những trang bị cần chuẩn bị trước khi khởi hành và cuối cùng là các thiết bị cùng phụ kiện hữu ích. Bây giờ hãy cùng bắt đầu ngay thôi!

Nội dung chính trong bài:
  1. Kinh nghiệm lái xe đường dài tài xế nên biết
    1. Chuẩn bị sẵn sàng ứng phó rủi ro
    2. Thực hiện động tác vượt xe đúng quy trình
    3. Tạo thuận lợi cho các phương tiện muốn vượt
    4. Điều chỉnh tốc độ phù hợp với điều kiện đường
    5. Ứng phó với xe ngược chiều vi phạm làn đường
    6. Duy trì khoảng cách bảo đảm với phương tiện xung quanh
    7. Xử lý linh hoạt khi xe máy chuyển làn trái
    8. Tránh lạm dụng thao tác phanh đột ngột
    9. Quan sát kỹ lưỡng cung đường di chuyển
    10. Sử dụng hệ thống Cruise Control một cách hợp lý và cảnh giác
    11. Thận trọng khi di chuyển gần dải phân cách trung tâm
    12. Linh hoạt mở cửa sổ xe để thông khí
    13. Dừng nghỉ khi có dấu hiệu mệt mỏi
  2. Các lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn khi lái xe đường dài
    1. Khảo sát và lập kế hoạch tuyến đường
    2. Nạp đầy bình nhiên liệu
    3. Chuẩn bị toàn bộ hồ sơ giấy tờ
    4. Kiểm tra tổng thể phương tiện
  3. Nguyên tắc điều khiển xe đường dài an toàn và hiệu quả
    1. Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định tốc độ và pháp luật giao thông
    2. Thể hiện tinh thần trách nhiệm khi lái xe đường dài
  4. Những sai lầm thường gặp cần tránh khi lái xe đường dài
    1. Bám sát phương tiện phía trước trong điều kiện mưa
    2. Chuyển làn đường mà không quan sát
    3. Lưu thông song song với xe tải trọng cao
    4. Sử dụng đèn chiếu sáng không phù hợp
    5. Tăng tốc vượt xe rồi giảm tốc, không duy trì khoảng cách an toàn
    6. Dừng nghỉ sai quy định trên đường cao tốc
    7. Xâm phạm làn đường, cắt ngang trước các phương tiện khác
    8. Thay đổi làn đường mà không quan sát xung quanh
  5. Kết luận

Kinh nghiệm lái xe đường dài tài xế nên biết

Chuẩn bị sẵn sàng ứng phó rủi ro

Trong quá trình di chuyển trên những chuyến đi xa, bạn sẽ gặp phải nhiều tình huống không lường trước được như: người đi bộ đột ngột băng qua từ dải phân cách giữa đường, các xe khác bất thình lình tăng ga vượt lên hoặc đạp phanh khẩn cấp không báo trước...

Đối mặt với những trường hợp này đòi hỏi bạn cần có tinh thần bình tĩnh, khả năng đánh giá tình huống và phản ứng nhanh chóng. Để sẵn sàng đối phó với các tình huống tiềm ẩn nguy cơ nêu trên, người lái xe cần duy trì khoảng cách bảo đảm an toàn với những phương tiện giao thông khác, thực hiện đúng các quy tắc biển báo và hạ tốc độ khi tình hình yêu cầu.

Thực hiện động tác vượt xe đúng quy trình

Để đảm bảo tính an toàn trong quá trình vượt xe, người lái cần kiểm tra kính chiếu hậu nhằm nắm bắt ý định di chuyển của các phương tiện xung quanh. Chỉ khi hoàn toàn đủ điều kiện an toàn, bạn mới được phép thực hiện việc bật đèn báo rẽ và bóp klaxon, đồng thời có thể sử dụng đèn pha để thông báo ý định vượt với các xe ở phía trước và phía sau.

Thay vì vượt ngay lập tức, người lái nên chờ đợi khoảng 3 giây để đánh giá lại tình hình, sau đó thực thi một cách quyết đoán hoặc di chuyển song song, tránh việc che khuất tầm quan sát của những phương tiện khác. Khi thực hiện việc nhập làn trở lại sau khi hoàn thành động tác vượt, cần đảm bảo khoảng cách phù hợp để tránh khả năng xảy ra tai nạn nghiêm trọng.

Người điều khiển phương tiện tuyệt đối không được thực hiện vượt xe tại các đoạn đường nhiều khúc quanh co, khi di chuyển cạnh những xe có trọng tải cao... Điều này không chỉ là bí quyết lái xe an toàn trên cung đường dài mà còn là quy tắc căn bản mà mọi người tham gia giao thông phải tuân thủ.

Lái xe trên đường dài cần thực hiện vượt xe đúng quy trình
Lái xe trên đường dài cần thực hiện vượt xe đúng quy trình

Tạo thuận lợi cho các phương tiện muốn vượt

Trong quá trình di chuyển trên cung đường dài, khi có phương tiện khác có ý định vượt lên trong điều kiện đã bảo đảm khoảng cách an toàn, bạn nên tạo điều kiện bằng cách hạ tốc độ từ từ, kích hoạt đèn xi nhan và di chuyển nhẹ nhàng về phía bên phải, giúp xe phía sau có thể thực hiện động tác vượt một cách dễ dàng.

Tuyệt đối cấm việc tăng tốc, chèn ép về bên trái các phương tiện đang chuẩn bị vượt hoặc đang trong quá trình vượt, bởi hành vi này vô cùng nguy hiểm và có thể dẫn đến va chạm giao thông. Tuy nhiên, trong trường hợp quan sát thấy phía trước không có đủ không gian an toàn để xe khác hoàn thành việc vượt, bạn có thể sử dụng xi nhan trái để phát tín hiệu cảnh báo.

Tạo thuận lợi cho các phương tiện muốn vượt
Tạo thuận lợi cho các phương tiện muốn vượt

Điều chỉnh tốc độ phù hợp với điều kiện đường

Khi di chuyển qua các khu vực đông đúc và phức tạp, người lái xe nên chủ động hạ tốc độ để bảo đảm tính an toàn. Bên cạnh đó, khi gặp các biển báo giao lộ hoặc ngã tư với đường ưu tiên, cần tập trung quan sát và điều chỉnh tốc độ cho phù hợp nếu cần thiết, do những đoạn đường này thường có nguy cơ cao xảy ra va chạm với các phương tiện giao thông khác.

Tại những vị trí cho phép quay đầu xe, các khu vực bị hạn chế tầm quan sát hoặc có xe tải lớn đỗ ven đường làm che khuất một phần làn xe, bạn cần chủ động giảm tốc và tăng cường quan sát. Lý do là khi bị cản trở tầm nhìn, khả năng ứng phó với những tình huống tiềm ẩn nguy hiểm có thể phát sinh sẽ bị hạn chế đáng kể.

Điều chỉnh tốc độ phù hợp với điều kiện đường
Điều chỉnh tốc độ phù hợp với điều kiện đường

Ứng phó với xe ngược chiều vi phạm làn đường

Khi đối mặt với các phương tiện ngược chiều xâm phạm làn để thực hiện việc vượt, bạn cần ngay lập tức chủ động nhường đường. Đồng thời, phải kiểm tra kỹ gương chiếu hậu bên phải, nếu tình hình cho phép an toàn, hãy kích hoạt đèn xi nhan và từ từ di chuyển về phía lề đường bên phải để tránh né.

Trong tình huống lề phải đang có phương tiện khác đang lưu thông tới gần, bạn có thể thực hiện việc giảm tốc độ, chờ cho xe đó đi qua trước, sau đó mới di chuyển vào lề phải nhằm đảm bảo an toàn cho tất cả các bên.

Duy trì khoảng cách bảo đảm với phương tiện xung quanh

Trong quá trình điều khiển phương tiện trên những chuyến đi xa, người lái xe cần duy trì khoảng cách bảo đảm an toàn với các xe khác. Nhờ vậy, khi phương tiện phía trước bất ngờ đạp phanh khẩn cấp hoặc gặp phải các sự cố khác, bạn sẽ có đủ thời gian để phản ứng kịp thời và xử lý tình huống một cách hiệu quả, đảm bảo an toàn cho mình và những người tham gia giao thông khác.

Duy trì khoảng cách đảm bảo với các phương tiện xung quanh khi lái xe trên đường dài
Duy trì khoảng cách đảm bảo với các phương tiện xung quanh khi lái xe trên đường dài

Xử lý linh hoạt khi xe máy chuyển làn trái

Theo kinh nghiệm lái xe trên cung đường dài, khi gặp xe máy có xu hướng chuyển sang làn trái hoặc xe ngược chiều lấn sang làn phải, nếu khoảng cách đảm bảo an toàn và đường sá đủ rộng rãi, bạn có thể tạo điều kiện thuận lợi để phương tiện đó thực hiện việc vượt. Tuy nhiên, cần sử dụng còi hoặc nháy đèn pha từ khoảng cách xa để báo hiệu trước, tránh việc báo hiệu khi đã đến gần vì điều này có thể dẫn đến tai nạn giao thông.

Trong tình huống đường hẹp, khoảng cách không bảo đảm thì nên hạ tốc độ, chờ xe ngược chiều di chuyển qua trước khi tiến hành vượt xe máy. Cách làm này giúp duy trì khoảng cách an toàn nhất định để phòng ngừa những tình huống bất lợi có thể phát sinh.

Tránh lạm dụng thao tác phanh đột ngột

Trong quá trình điều khiển xe trên những chuyến đi xa, người lái cần hạn chế việc sử dụng phanh đột ngột ngoại trừ các trường hợp cấp bách. Khi có nhu cầu tìm kiếm địa điểm nghỉ ngơi, bạn nên chuyển vào làn đường bên trong, điều chỉnh tốc độ giảm dần và di chuyển từ từ để tìm đường, không nên tùy tiện phanh gấp và thay đổi làn đường bất ngờ. Hành vi này có thể khiến các phương tiện khác không kịp phản ứng, dễ dẫn đến va chạm giao thông.

Tránh lạm dụng thao tác phanh đột ngột
Tránh lạm dụng thao tác phanh đột ngột

Quan sát kỹ lưỡng cung đường di chuyển

Khi chuyển từ đường nhỏ ra đường lớn tại những khu vực không có hệ thống tín hiệu giao thông, bạn nên dừng lại để quan sát cẩn thận xung quanh và tránh các góc khuất tầm nhìn. Nếu đường lớn có nhiều làn xe, nên di chuyển vào làn bên phải gần nhất trước, sau đó mới từng bước chuyển sang các làn đường bên cạnh một cách an toàn.

Sử dụng hệ thống Cruise Control một cách hợp lý và cảnh giác

Hệ thống điều khiển hành trình tự động Cruise Control cho phép xe duy trì tốc độ theo mong muốn mà không cần tác động vào bàn đạp ga, giúp người lái có thể thư giãn hơn. Tuy nhiên, khi kích hoạt Cruise Control, bạn không được phép lơ là hay mất tập trung, cần tránh việc giảm sút khả năng quan sát, đồng thời luôn giữ chân phải ở vị trí sẵn sàng với các bàn đạp để ứng phó với những tình huống bất ngờ.

Sử dụng hệ thống Cruise Control hợp lý
Sử dụng hệ thống Cruise Control hợp lý

Thận trọng khi di chuyển gần dải phân cách trung tâm

Dải phân cách trung tâm trên các tuyến đường (còn được gọi là con lươn) là kết cấu được thiết kế để phân tách đường thành hai chiều lưu thông riêng biệt, đồng thời cũng có thể dùng để chia tách làn đường cho các loại phương tiện khác nhau trên cùng một hướng di chuyển.

Nhiều người lầm tưởng rằng khi lưu thông sát dải phân cách chỉ cần chú ý quan sát phần đường bên phải, nhưng đây là quan niệm hoàn toàn sai lệch. Thực tế, khi di chuyển gần dải phân cách trung tâm, bạn vẫn có thể đối mặt với nhiều tình huống bất ngờ như: người đi bộ đột nhiên băng qua đường, các phương tiện ngược chiều di chuyển sát dải phân cách, xe máy luồn lách vượt một cách bất cẩn... Vì vậy, bạn cần nâng cao độ cảnh giác khi lưu thông gần dải phân cách, đặc biệt là trong điều kiện ánh sáng yếu vào ban đêm.

Linh hoạt mở cửa sổ xe để thông khí

Trong quá trình di chuyển trên cung đường dài, bạn nên thỉnh thoảng hạ cửa sổ xe để tạo cảm giác thoải mái. Bởi khi đóng kín tất cả cửa sổ và vận hành hệ thống điều hòa không khí trong thời gian kéo dài có thể khiến bạn thiếu hụt oxy, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và buồn ngủ. Vì thế, nếu đang di chuyển qua những đoạn đường có không khí trong sạch, bạn hoàn toàn có thể mở cửa sổ để không khí trong cabin được tuần hoàn, mang lại cảm giác sảng khoái.

Dừng nghỉ khi có dấu hiệu mệt mỏi

Khi điều khiển xe trong những chuyến đi xa, đặc biệt là vào thời điểm ban đêm, bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi, đi vệ sinh, rửa mặt... sau mỗi 2 giờ lái xe hoặc sau khi di chuyển được 200km. Đây là phương pháp chống lại cảm giác buồn ngủ và giảm thiểu căng thẳng, mệt mỏi một cách hiệu quả, giúp bạn duy trì tinh thần thoải mái và sự tỉnh táo cần thiết.

Các lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn khi lái xe đường dài

Để có được chuyến hành trình an toàn và suôn sẻ, ngoài việc thành thạo các kỹ năng và kinh nghiệm điều khiển phương tiện, bạn cần chuẩn bị chu đáo một số công việc như sau:

Khảo sát và lập kế hoạch tuyến đường

Bạn nên nghiên cứu trước về tuyến đường và thiết lập lộ trình phù hợp để tránh việc lãng phí thời gian. Trong trường hợp chưa quen thuộc với đường đi, bạn có thể tận dụng các thiết bị GPS, ứng dụng bản đồ thông minh hoặc hệ thống dẫn đường được tích hợp sẵn trong xe.

Khảo sát và lập kế hoạch tuyến đường trước khi lái xe đường dài
Khảo sát và lập kế hoạch tuyến đường trước khi lái xe đường dài

Nạp đầy bình nhiên liệu

Mặc dù trên tuyến đường sẽ có nhiều cửa hàng xăng dầu, nhưng để chủ động trong suốt hành trình, bạn nên đổ đầy bình nhiên liệu từ trước, đồng thời lựa chọn những cửa hàng xăng dầu có uy tín để bảo đảm an toàn và chất lượng sản phẩm.

Chuẩn bị toàn bộ hồ sơ giấy tờ

Bạn cần trang bị đầy đủ các loại giấy tờ thiết yếu như CMND/CCCD, bằng lái xe, giấy chứng nhận đăng ký phương tiện, giấy đăng kiểm, bảo hiểm trách nhiệm dân sự... để chuyến đi diễn ra thuận lợi.

Chuẩn bị các loại giấy tờ cần thiết khi lái xe đường dài
Chuẩn bị các loại giấy tờ cần thiết khi lái xe đường dài

Kiểm tra tổng thể phương tiện

Bạn cần thực hiện việc kiểm tra kỹ lưỡng các bộ phận của xe, bao gồm: ắc quy, hệ thống đèn, bugi, hệ thống lọc khí, phanh, lốp xe, dung dịch làm mát động cơ, nước rửa kính chắn gió, cần gạt mưa...

Khi điều khiển xe trên những cung đường dài trong điều kiện địa hình xa lạ, thời tiết biến động, người lái khó tránh khỏi tình trạng mệt mỏi và căng thẳng. Vì vậy, việc nắm chắc các kỹ năng và kinh nghiệm lái xe sẽ hỗ trợ bạn kiểm soát tốt hành trình, bảo đảm an toàn trong toàn bộ quá trình di chuyển.

Kiểm tra tổng thể phương tiện trước khi lái xe đường dài
Kiểm tra tổng thể phương tiện trước khi lái xe đường dài

Nguyên tắc điều khiển xe đường dài an toàn và hiệu quả

Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định tốc độ và pháp luật giao thông

Khi điều khiển xe trên những chuyến đi xa, vấn đề an toàn giao thông luôn được ưu tiên hàng đầu. Vì vậy, bạn cần nắm vững các kiến thức cốt lõi về luật giao thông, các quy định về tốc độ, làn đường, đai an toàn... để bảo đảm an toàn trong toàn bộ quá trình di chuyển. Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp tài xế bỏ qua những điều này do quá tin tưởng vào kinh nghiệm cá nhân, từ đó dẫn đến những sự cố giao thông đáng tiếc.

Thể hiện tinh thần trách nhiệm khi lái xe đường dài

Tinh thần trách nhiệm khi điều khiển xe trên cung đường dài được thể hiện qua các hành vi như nhường đường, thực hiện các thao tác rẽ, cách thức vượt xe và duy trì khoảng cách bảo đảm với các phương tiện giao thông khác... Do đó, người điều khiển phương tiện phải luôn thận trọng, đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu và tuân thủ nghiêm ngặt luật giao thông.

Trước khi đưa ra quyết định vượt hoặc nhường đường cho phương tiện khác, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng và chú ý kiểm tra gương chiếu hậu trước khi thực hiện các thao tác tăng hoặc giảm tốc. Những tình huống bất ngờ phát sinh khi tham gia giao thông đều có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Vì thế, bạn nên phát tín hiệu vượt hoặc nhường đường bằng đèn xi nhan, sau đó chờ khoảng 3 giây mới thực hiện các thao tác tăng hoặc giảm tốc.

Tương tự, đối với các tình huống rẽ cua, người lái cần phòng ngừa nguy cơ va chạm với các phương tiện khác bằng cách quan sát gương chiếu hậu, sau đó từ từ giảm tốc độ, đặc biệt khi lưu thông trên đường cao tốc.

Thể hiện tinh thần trách nhiệm cao khi lái xe ô tô đường dài
Thể hiện tinh thần trách nhiệm cao khi lái xe ô tô đường dài

Những sai lầm thường gặp cần tránh khi lái xe đường dài

Bám sát phương tiện phía trước trong điều kiện mưa

Đây là hành vi mà những tài xế thiếu kinh nghiệm không nên thực hiện, vì sẽ dễ dẫn đến va chạm với xe khác nếu có tình huống bất ngờ xảy ra.

Chuyển làn đường mà không quan sát

Việc tự ý thay đổi làn đường có thể dẫn đến những tai nạn không đáng có. Bạn chỉ nên thực hiện việc chuyển làn tại những vị trí có vạch phân chia đường, đồng thời cần quan sát các phương tiện ở phía trước và phía sau, tránh di chuyển vào vùng khuất tầm nhìn của xe đi trước và tạo khoảng cách hợp lý để theo dõi xe phía sau.

Lưu thông song song với xe tải trọng cao

Nếu không phải trong tình huống bắt buộc, bạn không nên di chuyển quá gần các phương tiện lớn, vì sẽ khó khăn trong việc xử lý khi có sự cố phát sinh.

Sử dụng đèn chiếu sáng không phù hợp

Bạn nên sử dụng chế độ đèn pha khi khoảng cách xa và chuyển về đèn cốt, nháy đèn khi gặp phương tiện lưu thông ngược chiều.

Tăng tốc vượt xe rồi giảm tốc, không duy trì khoảng cách an toàn

Điều này thường xảy ra với những tài xế mới tham gia giao thông. Bạn cần duy trì tốc độ di chuyển tương đương với xe đã vượt để bảo đảm khoảng cách an toàn.

Dừng nghỉ sai quy định trên đường cao tốc

Bạn tuyệt đối không được đột ngột vượt lên và cắt ngang trước xe khác để dừng lại nghỉ ngơi.

Xâm phạm làn đường, cắt ngang trước các phương tiện khác

Đây là hành vi vi phạm pháp luật giao thông, đồng thời còn tạo ra nguy hiểm cho các phương tiện giao thông khác.

Thay đổi làn đường mà không quan sát xung quanh

Bạn cần bình tĩnh quan sát các phương tiện ở phía trước và phía sau, đồng thời bật tín hiệu xin chuyển làn cho đến khi các xe khác nhận biết và có biểu hiện nhường đường. Chỉ khi đó bạn mới được phép từ từ di chuyển vào làn mới và rời khỏi làn cũ, tránh gây cản trở cho các xe khác.

Kết luận

Khi thực hiện những chuyến hành trình dài, người điều khiển phương tiện cần đảm bảo thể trạng tốt, nắm chắc các quy định pháp luật giao thông, thành thạo các kỹ năng và tích lũy đủ kinh nghiệm lái xe. DailyXe mong rằng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích, từ đó giúp bạn thiết lập cho mình lộ trình di chuyển hợp lý và đảm bảo an toàn.