Nói đến an toàn trên ô tô, hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) chắc chắn là cái tên không còn xa lạ. Tuy nhiên, trên xe điện và hybrid, ABS không chỉ đơn thuần làm nhiệm vụ như trên xe dùng động cơ xăng hay dầu.
Khi kết hợp cùng phanh tái sinh, cơ chế hoạt động của hệ thống này trở nên phức tạp và thú vị hơn rất nhiều. Vậy chúng khác nhau ở điểm nào và cách thức hoạt động ra sao? Câu trả lời sẽ có ngay trong phần nội dung sau.
1Cách thức hoạt động của phanh ABS trên xe xăng
Trên những chiếc xe dùng động cơ đốt trong, khi người lái đạp phanh, hệ thống sẽ tạo áp lực dầu để ép má phanh, từ đó làm giảm tốc độ bánh xe. Lúc này, ABS đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nó liên tục giám sát tốc độ quay của từng bánh để chắc chắn rằng không có bánh nào bị khóa cứng trong tình huống phanh gấp.
Ngay khi cảm biến nhận thấy nguy cơ bó cứng, ABS sẽ lập tức can thiệp bằng cách tăng giảm áp lực phanh liên tục trong tích tắc. Nhờ vậy, xe vừa có thể giảm tốc an toàn, vừa giữ được khả năng kiểm soát, hạn chế nguy cơ trượt bánh hay mất lái.
2Cách thức hoạt động của phanh ABS trên xe điện và hybrid
Phanh tái sinh là điểm khác biệt lớn trên xe điện và hybrid, bổ trợ cho phanh cơ khí truyền thống. Ngay khi người lái nhả ga hoặc phanh nhẹ, động cơ điện sẽ đảo chiều hoạt động, biến thành máy phát để tạo lực cản, giúp xe chậm lại và đồng thời thu hồi năng lượng nạp ngược vào pin.
Trong điều kiện đi lại bình thường, phanh tái sinh làm việc chủ yếu để tận dụng tối đa nguồn năng lượng. Nhưng khi xảy ra tình huống khẩn cấp, hệ thống phanh cơ khí sẽ lập tức can thiệp để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Lúc này, ABS đóng vai trò điều phối, vừa hãm lực phanh tái sinh, vừa kiểm soát áp lực dầu phanh thủy lực, giúp bánh xe không bị khóa cứng và xe dừng lại ổn định.
Điều thú vị là sự kết hợp này không giống nhau ở mọi loại xe. Mỗi hãng lại tinh chỉnh theo phong cách riêng, từ êm ái, thoải mái đến thể thao mạnh mẽ, tùy vào triết lý vận hành. Do mô-tơ điện phản ứng cực nhanh, việc kiểm soát trượt bánh ở xe điện cũng khó hơn. Chính vì thế, ABS phải phối hợp nhịp nhàng với bộ điều khiển động cơ điện để phân bổ lực hãm thật chuẩn xác. Đây là một trong những yếu tố then chốt mà nhiều hãng xe đang tập trung nghiên cứu.
3Hao mòn phanh trên xe xăng và xe điện có sự khác biệt
Trên xe điện, sự hao mòn má phanh có nhiều điểm khác biệt so với xe chạy xăng và còn phụ thuộc trực tiếp vào kiểu dẫn động. Với những mẫu xe dẫn động cầu trước, phanh tái sinh sẽ đảm nhận phần lớn quá trình giảm tốc, vì thế má phanh trước ít bị mòn. Ngược lại, má phanh sau lại phải hoạt động nhiều hơn nên hao mòn nhanh hơn.
Đối với xe dẫn động cầu sau, tình hình đảo ngược: mô-tơ đặt phía sau thực hiện phanh tái sinh, khiến má sau ít bị mòn, còn má trước lại chịu tải nhiều hơn. Trên các dòng xe dẫn động bốn bánh, mức độ mòn má phanh được cân bằng hơn, tuy nhiên vẫn phụ thuộc vào cách nhà sản xuất lập trình để phân bổ lực phanh.
Khác với xe xăng, nơi má phanh trước thường mòn nhanh hơn do trọng lượng xe dồn về phía trước khi phanh, ở xe điện quy luật này không còn cố định. Chính sự thay đổi này khiến việc dự đoán độ mòn của má phanh trở nên phức tạp hơn, buộc người dùng phải chú ý hơn trong quá trình bảo dưỡng.
Có thể thấy, hệ thống ABS trên xe điện và hybrid không chỉ kết hợp chặt chẽ với phanh tái sinh để đảm bảo an toàn, mà còn kéo theo sự khác biệt trong cách má phanh hao mòn. Hiểu rõ điều này sẽ giúp chủ xe duy trì hiệu quả vận hành và an toàn tối đa trên mọi hành trình. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào cần được giải đáp về giá ô tô hay đặc điểm chi tiết từng phiên bản thì đừng ngần ngại liên hệ ngay mua bán xe ôtô DailyXe để được hỗ trợ tư vấn nhanh nhất.
