Khóa vi sai điện tử EDL là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Trên chuyến hành trình của người lái ô tô, việc đối mặt với địa hình khó khăn, từ đường xấu đến những khu vực bùn lầy, sỏi đá đầy hiểm nguy, dẫn đến mất lực bám đường là một điều không thể tránh khỏi. Chính vì thế, để người dùng an tâm khi sử dụng xe, khóa sai điện tử EDL được ra đời.

Với mục đích tăng độ bám đường cho xe và duy trì sự ổn định trong quá trình di chuyển, khóa vi sai có cấu tạo và cách vận hành không hề đơn giản.

Qua bài viết dưới đây, tôi sẽ đưa đến thông tin chi tiết về hệ thống khóa vi sai tự động này, hiểu sâu hơn về cấu tạo, cách vận hành của chuỗi động cơ, cũng như lợi ích mà thiết bị đem lại.

1Khóa vi sai điện tử EDL là gì?

Trước tiên bạn cần tìm hiểu bộ vi sai là gì? Bộ vi sai là một bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của ô tô, có nhiệm vụ phân chia mô-men xoắn từ động cơ đến các bánh xe. Bộ vi sai hoạt động dựa trên nguyên lý cân bằng lực, giúp các bánh xe quay với tốc độ khác nhau khi vào cua hoặc khi một bánh xe bị mất lực kéo.

Khóa vi sai có chức năng truyền động năng lượng từ hộp số đến các bánh xe. Chính nhờ vào khoá vi sai, khả năng di chuyển của các bánh xe trở nên linh hoạt, vận động ổn định, đặc biệt là trong các tình huống như khi xe cua. Để duy trì sự cân bằng, bánh xe phía ngoài buộc phải di chuyển nhanh hơn, vì thế hoá vi sai giúp tạo ra sự khác biệt về tốc độ giữa các bánh xe.

Khóa vi sai điện tử (EDL) đại diện cho một cơ chế tự động thông minh, phân bổ lực mô-men xoắn giữa các bánh xe truyền động. Hệ thống được thiết kế để ngăn chặn trượt của bánh xe trục truyền động trong những tình huống như vào cua, khi vào chỗ rẽ trên bề mặt đường ướt hoặc trơn trượt, hay di chuyển qua các đoạn đường sỏi đá, bùn lầy.

Khi xe di chuyển qua các địa hình xấu, bánh xe có thể gặp phải các tình huống như trượt, lún hoặc một bánh xe bị mắc kẹt. Lúc này, khóa vi sai sẽ tự động truyền lực nhiều hơn đến các bánh xe còn lại, giúp xe tiếp tục di chuyển, thoát nhanh khỏi tình huống nguy hiểm.

2Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của khóa vi sai điện tử EDL

Hệ thống hỗ trợ lái xe ô tô thì không còn quá xa lạ với người dùng nhưng khóa vi sai điện tử EDL là xuất hiện lần đầu trên dòng xe Volkswagen, hệ thống có cấu tạo bao gồm:

• Bơm hồi lưu chất lỏng
• Van chuyển mạch từ tính
• Van áp suất ngược
• Bộ điều khiển điện tử
• Bộ cảm biến
• Bên cạnh đó EDL còn kết hợp với hệ thống phanh chống bó cứng ABS.

Nguyên lý hoạt động:

Hệ thống sử dụng cùng cảm biến trên phanh ABS được tích hợp sẵn trên EDL, Khi nhận được thông tin từ cảm biến tốc độ, EDL xác định được bánh xe nào có vòng quay và độ trượt cao hơn so với bánh khác trên cùng một trục. Lúc này hệ thống tự động kích hoạt phanh cho bánh xe trong cặp dẫn động. Sau đó bánh xe này nhận mô-men xoắn tăng cường từ nguồn cung cấp, giúp cân bằng tốc độ và loại bỏ hiện tượng trượt một cách hiệu quả.

Để tránh quá nhiệt độ cho phanh đĩa gây mất an toàn, hệ thống EDL sẽ tự động ngắt kết nối khi phát hiện quá tải. Trong trường hợp này xe sẽ hoạt động như khi không có EDL, chức năng tự động của EDL sẽ được khôi phục ngay sau khi hệ thống phanh đã được làm mát đủ. Quá trình này được diễn ra qua ba giai đoạn bao gồm:

• Quá trình tăng áp suất: Hoạt động bằng cách van công tắc đóng lại đồng thời van áp suất cao mở ra. Bơm hồi bắt đầu vận hành và hút dầu phanh từ xi lanh phanh chính, cung cấp dầu phanh cho xi lanh phanh của bánh xe đang quay, kết quả là tăng áp lực phanh và gây hãm lại bánh xe.
• Quá trình giữ áp: Để duy trì áp suất phanh ổn định trong mạch phanh của bánh xe, bơm hồi về bị vô hiệu hóa và van công tắc vẫn được đóng, dẫn đến áp suất phanh không đổi, giữ cho hệ thống phanh duy trì hiệu suất và giữ chặt bánh xe.
• Quá trình giảm áp: Quy trình bao gồm việc mở van công tắc và van nạp, đồng thời vô hiệu hóa bơm.

Tương tự như hệ thống hỗ trợ giữ làn đường LAS, khóa vi sai EDL cũng là một phần của hệ thống an toàn chủ động trên xe và hoạt động hoàn toàn tự động. Người lái không cần thực hiện bất kỳ hành động nào, EDL sẽ tự động kiểm soát áp suất trong hệ thống phanh trên từng bánh xe trong cặp dẫn động, có thể tăng hoặc giảm áp suất để đảm bảo hiệu suất an toàn và ổn định của xe.

3Hiệu quả và lợi ích hệ thống khóa vi sai điện tử EDL

Khóa vi sai điện tử EDL mang nhiều ưu điểm đến người sử dụng. Điển hình nhất là phân bổ đều lực đến toàn bộ thân xe, giúp xe di chuyển ổn định và cân bằng trên nhiều địa hình khác nhau.

Hệ thống tăng cường độ bám đường để xe dễ dàng vượt qua chướng ngại vật hoặc địa hình gồ ghề, giúp hạn chế tình trạng bánh xe trượt khi qua các khu vực bùn lầy, cung cấp khả năng vận hành mạnh mẽ hơn trên nhiều địa hình khó khăn.

Khoá vi sai có thể được trang bị cho cả cầu trước, cầu sau hoặc cả hai, tùy thuộc vào yêu cầu và mục đích mà xe được sử dụng, từ đó nâng cao hiệu suất off-road.

Chuyển động công suất thông qua vi sai đến bánh xe không trượt đóng làm cho quá trình tăng tốc diễn ra nhanh chóng và vượt hơn.

4Những lưu ý khi sử dụng khóa vi sai điện tử EDL

Trong quá trình di chuyển, tải trọng của xe có thể tạo ra áp lực lớn lên hệ thống phanh, để EDL hoạt động hiệu quả thì xe nên di chuyển ở vận tốc khoảng 40 km/h trở lên.

Để sử dụng hệ thống khóa điện tử EDL trên xe ô tô một cách hiệu quả, bạn nên tìm hiểu kỹ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất trước đó, để được cách hoạt động của hệ thống, cũng như hiểu rõ về các tính năng và chức năng cụ thể mà hệ thống EDL mang lại.

Không quên thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo hệ thống khóa điện tử EDL hoạt động tốt và duy trì hiệu suất an toàn trong suốt chuyến hành trình.

Tóm lại, khóa vi sai điện tử EDL là hệ thống an toàn nên có trên xế hộp của bạn, không chỉ đem lại khả năng vận hành ổn định mà còn tạo nên cảm giác lái an tâm, vững tay lái trên mọi địa hình.

5Những câu hỏi thường gặp

Sau đây là những câu hỏi thường gặp về chủ đề “khóa vi sai” mà nhiều chủ xe và người dùng có thể quan tâm và tham khảo.