Trong thế giới đa dạng của xe hơi ngày nay, chúng ta thường gặp hai loại ký hiệu trên cần số ô tô: "P-R-N-D" và "1-2-3-4-5-R". Mỗi ký hiệu mang ý nghĩa riêng, đại diện cho các cấp số và chức năng khác nhau của hộp số.

Với tài xế mới hoặc những người đang làm quen với dòng xe mới, cơ cấu chuyển số và ký hiệu trên cần số có thể gây khó khăn và bỡ ngỡ. Trong quá trình lái xe, việc hiểu rõ những khái niệm này đóng vai trò quan trọng để bạn cảm thấy tự tin trên mọi hành trình. Hãy bình tĩnh và để tôi giúp bạn giải đáp những thắc mắc đó một cách đơn giản và dễ hiểu.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá sâu hơn về các ký hiệu trên cần số ô tô, tìm hiểu ý nghĩa của từng ký hiệu và đồng thời xem xét sự khác biệt của hộp số trong các dòng xe cao cấp.

1Cần số ô tô là gì?

Cần số trong xe ô tô đóng vai trò quan trọng trong hệ thống truyền động. Cần số được dùng để điều chỉnh và chọn các bánh răng khác nhau trong hộp số, từ đó làm tăng hoặc giảm công suất và tốc độ của xe.

Cần số xe ô tô
Cần số xe ô tô

2Hiện nay có bao nhiêu loại hộp số?

Trên thực tế, hiện nay các dòng xe ô tô thường được trang bị hai loại hộp số cơ bản: hộp số sàn và hộp số tự động.

Xe ô tô số sàn, được điều khiển cần số bằng tay. Đặc điểm nổi bật của xe số sàn là có bộ ly hợp (côn), một cơ cấu có chức năng ngắt kết nối truyền lực, thay đổi cấp số trong khi động cơ vẫn hoạt động và trục chủ động tiếp tục quay. Tài xế phải thay đổi các bánh răng bằng cách di chuyển cần số lên hoặc xuống.

Cần số được điều khiển bằng tay trên xe ô tô số sàn
Cần số được điều khiển bằng tay trên xe ô tô số sàn

Trên xe ô tô, hộp số tự động sử dụng cảm biến để tự động chuyển số vào thời điểm phù hợp. Xe được thiết kế với cơ chế tự động tăng giảm số, điều chỉnh phù hợp với tốc độ và tải trọng của xe đang vận chuyển. Hiện nay, có hai loại hộp số tự động phổ biến trên xe hơi:

  • Hộp số tự động vô cấp (CVT)
  • Hộp số tự động có cấp số (AT)
Cần số được trang bị trên xe số tự động
Cần số được trang bị trên xe số tự động

3Ý nghĩa các ký hiệu trên cần số xe ô tô

Khi sử dụng cần số xe ô tô, việc ghi nhớ và sử dụng thuần thục là rất quan trọng trong quá trình điều khiển phương tiện. Điều này đòi hỏi người dùng hiểu rõ ý nghĩa của các ký hiệu và có khả năng điều khiển cần số một cách thành thạo.

#1. Các ký hiệu cần số xe số sàn

Ký hiệu:

  • Số O: hay thường được gọi là số "mo" (Neutral), được đặt trên đường ngang phân chia giữa dãy số lẻ và dãy số chẵn trên hộp số.
  • Số 1,2,3,4,5,6: là số tiến, tùy thuộc vào hãng xe và phiên bản xe cụ thể mà hộp số đã được mở rộng đến cấp số 6. Quy định về số lượng cấp số có thể khác nhau đối với từng hãng xe và đời xe khác nhau.
  • Chữ R (Reverse): Số lùi.
Cần số xe ô tô số sàn 6 số
Cần số xe ô tô số sàn 6 số

Cách bố trí:

Cơ cấu sang số có thể khác nhau tùy theo hãng xe, nhưng trên cần số thường có in sơ đồ cơ cấu sang số.

Nếu quan sát kỹ, cần số xe số sàn thường được bố trí theo một đặc điểm chung, đơn giản và dễ nhớ như sau:

  • Hàng phía trên là các số tiến với các cấp số lẻ (1, 3, 5), hàng phía dưới là các số tiến với các cấp số chẵn (2, 4, 6).
  • Số 0 nằm giữa hai hàng số này thường được coi là số trung gian.
  • Số lùi "R" có thể được đặt ở phía trên hoặc phía dưới hoặc thậm chí có thể nằm cùng hàng với số trung gian.

Vì vậy, khi bạn chuẩn bị điều khiển một chiếc xe mới, hãy dành ra vài phút quan sát cần số để ghi nhớ, điều này sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc điều khiển xe.

Cách điều khiển vào số xe số sàn:

♦ Đối với cần xe số sàn 5 số:

  • Số 1: Gạt cần qua phía bên trái rồi sau đó đẩy lên trên.
  • Số 2: Kéo cần số qua hẳn sang bên trái rồi đẩy xuống.
  • Số 3: Lắc cần số về lại vị trí chính giữa và rồi đẩy lên.
  • Số 4: Đưa cần số về lại vị trí chính giữa và đẩy xuống.
  • Số 5: Đẩy cần số qua bên phải và đẩy lên.
  • Số lùi (R): Chuyển cần số qua hết bên phải và đẩy xuống.
  • Số trung gian (0): Đưa cần số về vị trí hàng ngang ở giữa, để người lái có thể di chuyển qua trái hoặc qua phải một cách linh hoạt.
Số sàn 5 số
Số sàn 5 số

♦ Đối với cần xe số sàn 6 số đời mới:

  • Số 1: Gạt cần số qua hết phía bên trái sau đó đẩy lên.
  • Số 2: Lắc cần số về phía bên trái sau đó đẩy xuống.
  • Số 3: Lắc cần số qua gần hết bên trái và đẩy lên.
  • Số 4: Kéo cần số gần hết về phía bên trái và đẩy xuống.
  • Số 5: Lắc cần số gần hết về phía bên phải sau đó đẩy lên.
  • Số 6: Lắc cần số gần hết về phía bên phải rồi đẩy xuống để vào số.
  • Số lùi (R): Gạt cần số về phía bên phải hết cỡ và kéo xuống.
  • Số trung gian (0): Kéo cần về vị trí chính giữa.
Số sàn 6 số
Số sàn 6 số

#2. Các ký hiệu cần số xe số tự động

Ký hiệu:

  • P (Parking) : Khởi động động cơ hoặc đỗ xe
  • R (Reverse): Số lùi
  • N (Neutral): Số 0
  • D (Drive): Số tiến

♦ Trên hộp số tự động, chữ số D tiến thường kèm theo các số khác để kích hoạt chế độ điều khiển thủ công trên địa hình khó khăn:

  • D1: Tăng mô-men xoắn để vượt qua bùn, cát.
  • D2: Hỗ trợ leo dốc trên đường đồi núi.
  • D3: Hỗ trợ tăng tốc để vượt xe khác.

♦ Trên bảng số của xe tự động, ngoài các ký hiệu cơ bản, còn tồn tại một số ký hiệu mở rộng khác. Tùy thuộc vào từng dòng xe và hãng xe, các ký hiệu này có thể khác nhau:

  • Chữ M (Manual): chuyển sang chế độ thủ công giống hộp số sàn và thường có thêm kí hiệu (+), (-) tương ứng với tăng, giảm số
  • OD (Overdrive): tương đương với chế độ tăng tốc nhanh.
  • L (Low): sử dụng khi xe tải nặng hoặc lên dốc.
  • S (Sport): là chế độ lái thể thao, tăng công suất và cảm giác phấn khích.
  • B (Brake): là chế độ hãm tốc độ và giảm rà phanh.
Cần số xe ô tô số tự động
Cần số xe ô tô số tự động

Cách bố trí:

  • Các ký hiệu cần số của xe tự động được sắp xếp theo thứ tự lần lượt như sau:
  • P (Parking) - R (Reverse) - N (Neutral) - D (Drive) - 2 - 1

Cách điều khiển:

  • Đối với việc điều khiển cần số xe số tự động, việc sang số có phần đơn giản hơn so với xe số sàn. Khi sang số, chỉ cần sử dụng tay bóp lẫy cố định trên cần số và bấm nút vào để di chuyển cần số đến cấp số mong muốn trong quá trình vận hành xe.
  • Khi xe di chuyển, hộp số sẽ tự động lựa chọn chuyển số phù hợp trong điều kiện thực tế. Bên cạnh đó tài xế cũng có thể tự điều chỉnh các nút trên hộp số khi chuyển sang chế độ lái thủ công.

4Ký hiệu cần số trên dòng xe cao cấp

Đối với các dòng xe hạng sang đa phần sẽ được trang bị hộp số đầy đủ chức năng. Tùy thuộc vào hãng sản xuất và dòng xe mà vị trí của cần số xe tự động sẽ được đặt ở những vị trí khác nhau.

Như các dòng xe hơi sedan, suv hoặc cuv cần số thường được đặt ở bệ trung tâm nằm ngay vị trí chính giữa ghế lái và ghế hành khách.

Kiểu cần số dạng lẫy gạt được đặt phía sau vô lăng ít phổ biến được đặt trên các mẫu xe sản xuất từ Mỹ như Cadillac Escalade, GMC Yukon, Chevrolet Suburban, ngoài cũng như trên các xe siêu sang của Rolls-Royce, Mercedes-Benz 2018.

Kiểu cần số dạng lẫy gạt
Kiểu cần số dạng lẫy gạt

Đối với cần số xe ô tô số tự động có thiết kế dạng nút xoay thường xuất hiện trên các dòng cao cấp như xe Land Rover, Jaguar hay BMW. Người dùng chỉ cần vặn núm theo ký hiệu tương ứng.

Cần số dạng nút xoay
Cần số dạng nút xoay

Đối với các xe thể thao, đua như Ferrari, Lamborghini, Bugatti và một số mẫu xe sang hiện đại khác, cần số thường được thiết kế dưới dạng nút bấm. Tuy nhiên cũng được trang bị trên các mẫu xe phổ thông, như Honda Odyssey hay Accord 2018.

Cần số dạng nút bấm
Cần số dạng nút bấm

Lời kết: Để trải nghiệm một cuộc hành trình êm ái và đầy phấn khởi, việc hiểu rõ về ký hiệu trên cần số ô tô của xe số tự độngxe số sàn là vô cùng quan trọng. Với những kiến thức được chia sẻ bởi Dailyxe, tôi hy vọng rằng bạn sẽ tích lũy thêm những thông tin hữu ích về chiếc xe của mình.

5Những câu hỏi thường gặp

Sau đây là 3 câu hỏi mọi người thường thắc mắc về ký hiệu trên cần số ô tô giữa xe số tự động và xe số sàn

1

Để phân biệt giữa xe số tự động và xe số sàn dựa trên ký hiệu trên cần số, bạn có thể chú ý các yếu tố sau:

Số cấp số:

  • Xe số tự động thường có các ký hiệu như: P (Parking),  R (Reverse), N (Neutral), D (Drive), S (Sport) để chỉ các cấp số.
  • Xe số sàn thường có các ký hiệu số từ 1 đến 6 hoặc R (Reverse) để chỉ các cấp số.

Ký hiệu chế độ:

  • Xe số tự động có thể có các chế độ khác nhau như: "D" (Drive) cho chế độ lái thông thường, "S" (Sport) cho chế độ lái thể thao hoặc "M" (Manual) cho chế độ điều khiển thủ công.
  • Xe số sàn không có các ký hiệu chế độ mà chỉ có các ký hiệu số để chỉ cấp số.

Ký hiệu khóa cần số:

  • Xe số tự động thường có ký hiệu P (Parking) để khóa cần số khi đậu xe.
  • Xe số sàn không có ký hiệu khóa cần số.

2

Xe số tự động và xe số sàn có thể tiết kiệm nhiên liệu tùy thuộc vào công nghệ truyền động, điều kiện giao thông và phong cách lái xe. Các hộp số tự động tiên tiến và tích hợp công nghệ tiết kiệm nhiên liệu có thể mang lại hiệu suất tốt hơn trong điều kiện đô thị phức tạp, nhưng cũng có xe số sàn hiệu quả nếu lái xe cẩn thận và điều chỉnh ga phù hợp.

3

Khi điều khiển xe số tự động, bạn không cần phải sử dụng cần số như khi điều khiển xe số sàn. Hộp số tự động sẽ tự động chuyển số dựa trên các thông số như tốc độ, tải trọng và điều kiện đường. Bạn chỉ cần sử dụng các cần số khác trên vô-lăng hoặc các nút điều khiển trên cần số để chuyển đổi giữa các chế độ lái như D (Drive), R (Reverse) hoặc P (Parking). Công nghệ tự động này giúp đơn giản hóa quá trình lái xe và giảm áp lực cho người lái.